White Paper (Teknik Doküman): Kriptoların Nüfuz Cüzdanı

White paper kripto kullanıcıları ve yatırımcıları için adeta bir yatırım kıblesi gören teknik doküman olarak bilinmektedir.

Beyaz yakalı çalışanların sıklıkla karşılaştığı “marketing” (pazarlama) süreçleri, yirmi birinci yüzyılın piyasa toplumunda bir pusula misali tüm küresel ticarete yön verirken, artık ülkeler bile kendi markalaşma süreçlerini yaratarak pazarlama yarışında yerlerini kapıyorlar.

İşte bütün bu pazarlama işi oldukça teknik bir endüstri olan blok zincir ve kripto para piyasalarında da adeta bir değer ölçme aracı haline gelmiştir.

Bu noktada da projelerin white paper isimdeki belgeleri devreye girer. Haydi gelin herkesin dilinden düşmeyen bu white paper nedir ne değildir birlikte inceleyelim.

İçindekiler

1. White Paper (Teknik Doküman) Nedir?
2. White Paper İçinde Neler Var?
3. White Paper Neden Önemlidir?
4. White Paper Özellikleri
5. White Paper Kurucusu ve Tarihçesi
6. White Paper Nereye Gönderilir?

White Paper Nedir?

“White Paper”, çoğunlukla firmaların veya kâr amacı bulunmayan kurumların geliştiricileri tarafından kaleme alınan bazı zamanlarda ise yalnız bir kişi ya da birkaç kişiden oluşan grupların yazdığı bir tür teknik dokümandır.

Genellikle bir soruna dair bir çözümün, ürünün veya servisin teknik niteliklerini açıklamak ve betimlemek adına yayınlanan bir belge olan white paper çoğunlukla pazarlama (marketing) amacı taşımaktadır.

Satın alma işlemlerinin arkasından son kullanıcıya destek vermek adına kaleme alınan bir kullanım yönergesi ya da başka bir teknik doküman değil, satış işleminden önce pazarlama aracı olarak kullanılmak üzere dizayn edilen bir belgedir.

Bu nedenle projeye güven tahsisi için birçok olguyu bünyesinde barındırmalıdır.

White Paper İçinde Neler Var?

Bir white paper (teknik doküman) hem bir pazarlama aracı hem de bilimsel bir makale olma özelliği taşıyan ender metin türleri arasında yer alır. Bunun nedeni ise kapsadığı şeylerin nitelikleri doğrultusunda açıklanılabilir.

İşte başarılı ve kabul görecek bir white paper’da bulunması gerekli olan bilgiler ve detaylar:

• Ortaya çıkarılacak blok zincir ürünün ne olduğu
• Ürün ya da servisin ne işe yaradığı
• Ağ ekosisteminin çalışma prensipleri
• Teknik özellikleri
• Sektöre getirdiği yenilikler ve katkılar
• Blok zincir ağının yönetişimi ve niteliği
• Kullanılacak fikir birliği (konsensüs ya da mutabakat) algoritma protokolleri
• Saniye başına yürütülebilen işlem sayısı (TPS)
• Ürünün kullanım alanları ve ilgili sektörler
• Ekip ve sponsor, partner bilgileri
• Transfer maliyetleri
• Var ise madencilik yöntemleri
• Maksimum arz sınırı
• Dolaşıma sokulacak kripto para miktarları ve tarihleri
• İlk coin arzı etkinliği hakkında bilgiler
• Yol haritası
• Blok zincir ağının güvenliği
• İleride yapılacak Ar-Ge çalışmaları
• Varsa yönetildiği vakıf ya da şirket merkezi

 Bir teknik doküman bu unsurların hepsini içerdiği takdirde yatırımcılardan tam not alabilmektedir. Bu durum da bizi bu teknik doküman denilen belgenin yatırımcılar nezdindeki önemine getirmektedir.

White Paper Neden Önemlidir?

White paper neden önemlidir sorusuna verebileceğimiz cevaplar sayfalarca sürebilir. Ancak net biçimde white paper’ın önemini birkaç maddede açıklamak da yeterli olacaktır:

• Her şeyden önce white paper, dili ve üslubuyla ortaya çıkacak kripto projesinin kurucuları ve ekibi hakkında bir cv niteliğindedir. Bu teknik dokümanda sık yazım yanlışları ya da hatalı cümle yapıları bulunursa bu proje için güven verici olmaz.
• Ayrıca white paper, bir ilk coin arzı etkinliği için çıkacak kripto paranın ilk ekran yüzü olma niteliğindedir. Kısa, öz ve teknik olarak yetkin bir akademik dille, insanları kendine çekecek popüler bir tavırı birleştirebilen white paperlar, proje kuluçka rapmasındayken en çok fonu toplayanlar olacaktır.
• Whitepaper ayrıca bir kripto para projesinin, müşteri kitlesine ulaşma yöntemidir. Lojistik sektörünün sorun çözümlerine odaklanan bir blok zincir ağı bunu yeteri kadar belirgin hale getirebildiğinde büyük lojistik firmalarından destek görebilir.

White Paper Özellikleri

White paper metinleri sıklıkla benzer özellikleriyle ele alınmaktadır. Asla bir white paper yazma kılavuzu bulunamayacağı için bazı özellikler rastgele biçimde sürdürülmüştür. Standart white paper lar arasındaki ortak özellik noktaları şöyle sıralanabilir

• Metin sayfa sayısı ne çok ne de az olmalıdır. Genellikle yirmi ve otuz arası sayfa sayısı ideal bir okunaklılık içerir.
• İkna edici ve güven verici bir dil kullanımı da yaygın teknik doküman özelliklerinin başında gelir.
• Ayrıca white paper genellikle somut veriler, kesin olgular ve örneklemler ile desteklenir.
• Çoğunlukla dijital metinlerdir ve dijital mecralardan ücretsiz olarak yayınlanır. Matbu bir white paper a denk gelmek çok zordur.

Nasıl White Paper (Teknik Doküman) Yazılır?

Öncelikle bir white paper yazmak için blok zincir teknolojisine dair bir altyapınız ve fikriniz olmalıdır. Mesela piyasaya yeni yeni sürülen metaverse oyun projeleri gibi farklı kitlelere blok zinciri teknolojisini kullanışlı hale getirecek bir dijital evren inşası olabilir.

Burada tabi ki de bir teknik doküman için gerekli olan yazılım ve kriptografi bilgilerini sizlere sunmak mümkün değildir. Ama yazılım ve algoritmalar konusunda iyiyseniz fakat yazma işi sizin için zor ve karmaşık geliyorsa şu tavsiyelerde bulunabiliriz:

• Öncelikle kendinizi müşteri kitlenizin yeri koyarak projenizin ne işe yarayacağını iyi anladığınıza emin olun.
• Sonrasında yukarıda verdiğimiz listeyi not ederek white paper’ınız içinde olması gerekenlerin net bir listesini yapın.
• Network bu aşamada çok önemli, yayınlayacağınız teknik dokümanı bütün sosyal medya mecralarında eş güdümlü biçimde duyurabilecek kadar organize bir ekip oluşturun.
• Proje için şahsi iletişim bilgileri veremezsin bu nedenle kurumsal bir imaj, telefon numarası ve mail adresi edinin.
• Yazmaya başlamadan önce daha önce yayınlanmış benzer belgeleri okuyarak bilgi edinin, pratik yapın.

Bu hazırlıkları yaptıktan sonra çoğu makale gibi siz de önce başlıkları belirleyerek işe başlayabilirsiniz. Örnek bir white paper tasarımı için şu şekilde bazı başlıklar mutlaka bulunmalıdır:

Giriş ve Feragatname

Teknik dökümanın ilk bölümü, çoğunluklar yükümlülük ve sorumlukların anlatıldığı yasal açıklamalar için en ideal kısımdır.

Bu bağlamda feragatname; yasalar uyarınca hangi devlet vatandaşlarının bu projeye katılımcı olamayacağı ya da projeye yapılan yatırımların kâr garantisi sağlamayacağı gibi yasal bildirimleri içermektedir.

Sonrasında giriş bölümünde en geniş hatlarıyla projenizin vizyon ve misyon projeksiyonu çizilebilir.

Finansal Veriler

Yatırımcıların sizi değerlendireceği en önemli nokta projenize dair finansal verilerin yer alacağı bölümden oluşur.

Maksimum arz limitiniz, dolaşıma sokacağınız coin sayıları ve piyasaya girecekleri tarihler bu başlıkta anlatılmak için uygundur.

Ayrıca hitap ettiğiniz sektörlerin piyasa değerleri ve blok zincir ağınızın işlem ücretleri gibi veriler de önemli detaylardır.

Yol Haritası

Unutmayın hiçbir proje tam anlamıyla bittikten sonra duyurulmaz. Haliyle teknik doküman da doğası gereği henüz kuluçka dönemi projelere fon sağlamak için yazılır.

Bu nedenle size yatırım yapmak isteyen kişi ve kurumlara bir yol haritası vermeniz gereken yer de white paper’dır.

Böylece takip edilebilir bir gelişme süreci izleyebilirsiniz.

Geliştirici Ekip

Kurucularınız, yöneticileriniz kadar projenin arkasında geliştirmeler yapan ekibin tanıtılması, yatırımcıların projeyle bağ kurması için makalede yer alması gereken bölümlerin başında gelir.

Ekibinizle oluşturucağınız imaj alacağınız yatırımları oldukça olumlu etkileyebilir.

White Paper Kurucusu ve Tarihçesi

31 Ekim 2008 günü dijital çağ devrini bir sonraki aşamaya taşıyacak yeni metin ortaya çıktı. İçinde açık kimlikli ve anonim olmak üzere kriptografi uzmanlarının, bilgisayar bilimcilerin, geliştiricilerin ve mühendislerin bulunduğu bir e posta zincir grubunda paylaşıldı.

E-posta grubunun adı Kriptografi Yazışma Grubu şeklinde bilinmektedir ve burada paylaşılan ilk teknik doküman (white paper), beyaz bir sayfanın üzerine yazılmış “Bitcoin (BTC): Eşlerarası Elektronik Nakit Sistemi” başlık makale olmuştur.

Bitcoin white paper yazarı anonim kalmayı tercih eden ve Satoshi Nakamoto rumuzunu kullanan bir kişi ya da kişilerdir. Nakamoto rumuzlu kişi (ler), bütünüyle eşler arasında ve bir üçüncü tarafa güvenmeyi şart kılmayan alternatif bir ödeme metodu üstünde çalıştığını aktararak gönderdiği maille finans dünyasında bir kırılım yarattı.

Bebek adımları ağır ağır işleyen bu alternatif ödeme aracı on dört yıldan kısa bir süre içinde devletler arası ticaretin bile gündemi girdi. Bitcoin’in lokomotifliğini yaptığı bu piyasada, o günden bu yana binlerce white paper yayınlanmıştır, üstelik artık bu teknik dokümanlar rengarenk sayfalar üzerinde yazılsa da hala white paper olarak bilinmektedir.

Sonrasın bir kripto paranın duyurularak, piyasada dolaşıma girebilmesi için yapılan ICO etkinlikler (İlk Coin Arzı) için bir white paper yükümlülüğü ortaya çıkmıştır.

2022 İtibariyle her blok zincir ve kripto para projesi çıkış olarak bir teknik dokümana ihtiyaç duymaktadır.

White Paper Nereye Gönderilir?

Her şey tamam biçimde bir white paper yazdınız ama nereye göndereceğinizi mi bilemiyorsunuz?

Kripto para serüveninin başlarında geliştiriciler teknik dökümanlarını bu piyasa ile ilgili forumlarda ve iletişim mecralarında yayılamaktaydılar.

Ancak artık küresel çaplı birçok kripto para borsası bulunduğu için forumlar eskisi kadar işlevsel bulunmamaktadır.

Bu noktada GitHub gibi yoğun şekilde kullanılan kripto para forumları gibi seçenekler hala geçerli olsa da çoğu proje sosyal medya kanallarıyla duyurduğu white paper’ını kendi resmî sitesi üzerinden yayınlamaktadır.

Bunu yaparak başarıya ulaşan white paper’lar için en güzel örnek, ilk etkinliğinde teknik dokümanı sayesinde neredeyse 16 milyon dolar fon toplayan Ethereum’dur (ETH).