AML (Anti Money Laundering)

Kara para aklama tüm dünyadaki otoritelerin sorunu haline gelmeye devam ediyor.

Ortada aklanacak bir kara varsa bu ortada insanlara zarar veren bir suçun da olduğu demektir.

Haliyle insan ticareti, uyuşturucu maddeler gibi mafyatik onlarca illegal kazanç yolu varken, bunların dolaşıma ve sisteme makul açıklamalarla nasıl sokulacağı yıllardır suçluların kendilerini geliştirdiği konular arasında yer alıyor.

Bazı kripto para spekülasyonlarının arkasında kara para aklama faaliyetleri olduğunu hiç duydunuz mu?

Peki aslında otoritelerinin zaafa uğramasından korkan devletlerin, kripto paraları kara para aklamak işlemleriyle suçlamasını?

Sanki ada ülkelerinde “off shore” kayıt dışı sahil bankacılıklarında itibari paraların yasadışı kazanımlar halinde meşrulaştırması mümkün değilmiş gibi, sadece kripto paraların aklama için kullanıldığı ithamında bulunmak gerçekçi olmayacaktır.

Bu makalemiz de bu sorunlar karşısında kripto çözüm olarak Anti Money Laundering nedir, nasıl çalışır gibi konuları mercek altına alıyoruz.

İçindekiler

1. Anti Money Laundering (AML) Nedir?
2. Kara Para Aklama Nedir?
3. Anti Money Laundering (AML) Nasıl Çalışır?
4. Kripto Piyasalarında AML’nin Önemi

AML (Anti Money Laundering) Nedir?

AML, yasa dışı fonların aklanması ve mali suçlarla mücadele etmek için kurulmuştur. Kripto paralara yapılan düzenlemeler ve bu para türünün anonim olması nedeniyle müşterilerin davranışlarını ve kimlik bilgilerini büyük oranda takip eder.

AML, yasal olmayan fonların aktarılmasını ve aklanmasını denetleyen ve bu duruma engel koyan düzenleme ve yasalardan oluşur. AML, 1989 yılında uluslararası iş birliğini teşvik etmek üzere kurulan Finansal Eylem Görev Gücü (FATF) ile bağlantılıdır.

Örneğin, AML terör finansmanı, vergi kaçakçılığı ve uluslararası kaçakçılık gibi yasa dışı suçları önlemeyi hedefler. AML ülkeden ülkeye farklılık gösterse de standartları eşit tutmaya yönelik küresel bir çaba sarf eder.

AML yazılımları şüpheli gözükebilecek yüksek meblağda para transferleri, bir hesaba yapılan düzenli fon akışı vs. gibi durumları tespit eder ve bu durumları önlemeyi hedefler. Bu önlemler yalnızca kripto paralar için değil tüm varlıklar için geçerlidir.

Sürekli değişen blok zinciri teknolojisi ile AML prosedürleri de değişime ayak uydurmak zorunda kalmıştır. Bu durum yasal düzenlemelerin kripto varlıkları kapsamasının biraz zaman almasına neden olmuştur. Yasal düzenlemeler ve kullanıcı kimliklerinin tespit edilmesi olayı kripto varlıkların anonim ve merkeziyetsiz oluşuna aykırı olduğundan kripto para sever birçok kişi tarafından hoş karşılanmayabilir.

Kara Para Aklama Nedir?

Kara para aklama çeşitli bir çok kriminal faaliyetinin oluşturduğu bir tür suçun suçudur.

Kara para aklama organizasyonu, bu işi yapan kişilerin yasa dışı fonları yasal para ya da yatırım gibi göstermesidir. Kara para olarak aklanan paraların çoğu terörizm, dolandırıcılık, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi suçlardan elde edilen paralardır.

Kısacası yasa dışı yollardan kazanılan paralara “kara para” denir ve bunları otoritelerin farketmeden yasalmış gibi gösterme işi “aklama” ise başka bir suç daha demektir. Matruşka bebekler gibi.

En basit kara para aklama yöntemleri arasında kazanan piyango biletlerinin, ödül bedelinden daha fazla tutara satılması ve aradaki farkın bilet sahibine ödenmesi bulunur.

Bu sayede yasa dışı madde ticaretinden kazanılan para piyangodan çıkmış gibi gösterilerek, sisteme dahil edilebilir.

AML (Anti Money Laundering) Nasıl Çalışır?

Bu kara para aklama yöntemlerine karşı geliştirilen AML oldukça karmaşık prensipler içerse bile temelde şu mekanizmalar üzerinden gerçekleşen önemlerden meydana gelir:

• Şüpheli bulunan yüksek fon giriş ve çıkışları ya da çok fazla aktif olmayan hesaplardan yapılan çekim işlemlerinin artışı gibi durumlar otomatik olarak tespit edilir ve bildirilir.
• Yapılan bir denetleme sonrasında şüpheli bulunan kullanıcıların fon çekme ya da yatırma işlemleri askıya alınır.
• Daha sonra denetleyici Şüpheli Faaliyet Raporu (SAR) hazırlar. Bu işlem daha fazla para akma olayını engellemek için yapılan bir işlemdir.
• Yasa dışı olarak tespit edilen işlemlere dair kanıtlar ilgili makamlara bildirilir ve elde edilen kanıtlar sunulur.
• Çalıntı olduğu tespit edilen fonlar mümkünse ilk sahibine teslim edilir.

Kripto Piyasalarında AML’nin Önemi

Kara para aklamayla mücadele, verginin ve kolluk kuvvetlerinin tarihi kadar eskidir. Ancak artık DeFi (Decentralised Finance) denilen olgunun geleceği inşa ettiği bu dönemde, devletlerin çok daha fazla bu soruna mesai ayrıması gerekliliği doğmuştur.

Ayrıca itibari paraların yerine geçerken, otoriteleri rahatsız eden kripto para endüstirisinin de kara para aklama aracı olarak nitelendirilmesi özellikle AML protokollerinin kripto paraların prestijini aklaması hususunu önemli bir cephe haline getiriyor.

Bu nedenle AML; hem suç örgütlerinin para kazanarak daha büyük suçları işlemesinin önlenmesinde hem de kripto paranın kötü amaçlarla kullanımı önleyerek bu dijital çağın meşruiyetini sağlama aşısında şu nedenlerle ayrıca önemlidir:

• Kripto varlıklar anonim olmaları sebebiyle, yasa dışı fonları aklamak ve vergi kaçakçılığı yapmak için kullanılabilir.
• Ek olarak kripto paralarda yapılan işlemlerin geri döndürülemiyor oluşu kara para aklamak için onları daha tercih edilebilir kılar.
• İşlemlerin gizliliği ve kripto paraların vergilendirilemez yapısı da zaten vergilendirilmemiş kazançların, kripto üzerinden kazanıldığı iddiasını güçlü kılar.
• Kara para aklayan suçlular artık sadece kara para aklamak değil çeşitli suç ödemelerinde de kripto paraları kullanabilmektedir.