NFT (Non Fungible Token)

NFT bazı kaynaklarda “değiştilemez token” şeklinde de “değiştirilmesinin mümkün olmadığı” niteliği vurgulanarak ele alınmaktadır.

Dijital çağın derinden duyulan ayak sesleri dünyamıza NFT’lerin girmesiyle daha yakından hissedilir olmuştur. Bu noktada özellikle bazı NFT’lerin milyonlarca dolar üzerinden satılmış olması, dijital çağda iki önemli olgunun konumu bir kez daha göz önüne çıkardı: Dijital sanat ve dijital ekonomi.

Sadece sanat eserleri değil herhangi bir gayri menkul varlığının da blok zincire işlenebilmesi artık devasa bir sektör haline gelmiş durumda.

Siz de geleceğinizin en önemli gelir kaynağı (belki de) olabilecek bu yeni sektöre dair meraklandıysanız gelin birlikte mercek altına alalım.

İçindekiler

1. NFT (Non Fungible Token) Nedir?
2. NFT (Non Fungible Token) Nasıl Çalışır?
3. NFT (Non Fungible Token) Nerede Satılır?
4. NFT Kullanım Alanları
5. NFT Piyasa Hacmi ve Değeri

NFT (Non Fungible Token) Nedir?

NFT genel anlamda dijital bir varlığın veyahut ürünün eşsiz olduğu ve bu sebeple yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri (Blockchain) adlı dijital bir yapıda olan defterde depolanan veri birimidir.

Bu durumda NFT’yi daha iyi anlamak için maddeler halinde şunlar söylenebilir:

• NFT esasında en genel anlamıyla bir kripto para birimidir.
• Lakin bu anlamda; para birimi olarak başka formlara girmesi de onu daha değerli yapacak şekilde mümkündür.
• Blok zincir kripto paralarıyla aynı kriptografik işlem ve unsurlara sahiptir.
• Nihayetinde her NFT, belirli bir kıymete sahip olan ve nakite dönüştürülebilen sanal bir varlıktır.
• NFT formunda işlenebilen kıymetler; herhangi bir görsel unsur, sanat ürünü, web sayfası, video hatta tweetler ve sosyal medyada oluşturduğunuz hikâyeler bile olabilir.
• Bütün bu sanal değerler, gerekli koşulları içerdiğinde birer NFT olma niteliğine taşınabilir.
• NFT olgusunu standart bir yaklaşımla koleksiyon ürünü olma kıymeti ve niteliğine sahip olabilecek bir varlığın sanal mecraya aktarılması biçiminde betimleyebiliriz.
• 1990’lı yılların başından itibaren bir hayli popüler olan ve koleksiyon ürünü olarak toplanılan, oyun kartları, futbolcu kartları, taso gibi ürünler aslında bu “değer” niteliğinin ilk adımları sayılabilir.
• NFT’nin aynı teknolojide ortak olsa da coinlerden farklar barındırır; bütün NFT’ler özgün ve tekil bir tasarıma sahiptir.
• Haliyle bir coinin her birimi eşit değerdeyken NFT’ler her zaman farklı fiyatlandırılır.
• İlk NFT’ler 2015 yılında ortaya çıkmaya başlamıştır.

NFT (Non Fungible Token) Nasıl Çalışır?

NFT’yi anlamak ve üzerinden para kazanabilmek için illa bir NFT sanatçısı olmanız gerekmez. Bu nedenle NFT alım satımı yapmak, kiraya vermek ya da NFT emlak zengini olmak için sadece bu işin işleyişini bilmeniz yeterli olacaktır.

Kriptografi ya da kodlama bilmeniz elbette size daha çok para kazandırabilecektir. Bu doğrultuda işleyiş prensipleri şöyle aktarılabilir:

• Siz dijital sisteme bir veri olarak işlenen bir nesne yüklersiniz ve bu nesne artık orijinalliği ile tescillenir.
• Dijital sistem artık bu nesnenin blok zincirinde kayıtlı olduğunu bildiği için sahtecilik oranı yok denecek kadar azalmaktadır.
• Mesela siz para basacaksınız, bunun için gerekli tüm araç gereçlere sahipsiniz ve paranızı bastınız ama paranız sahte, sahte olmasına rağmen orijinal paradan hiçbir farkı yok ve banka sizin bastığınız parayı dahi kabul ediyor.
• Somut dünyanın aksine dijital dünyada NFT sayesinde bu kalpazanlığı yapmak imkansızdır çünkü her şey blok zincirine kayıtlı bir şekilde yürütülmektedir.
• NFT ile siz sadece tek kopya oluşturmakla kalmaz, isterseniz birden fazla kopya bile oluşturabilirsiniz.
• Ayrıca NFT’ler, sahibinin izni dışında kopyalanamaz ya da transferi yapılamaz.
• NFT’ler bu doğrultuda, çoğunlukla; CryptoKitties ekibinin çıkardığı Ethereum (ETH) blok zincirine entegre bir kod olan ERC-721 altında oluşturulur.
• Tabi bu standart ERC-721 koduna alternatif yeni geliştirilmiş ERC-1155 gibi seçenekler de mevcuttur.
• Bu alternatifler NFT’lerin farklı ağlar ve uygulamalar arasında rahatlıkla aktarılmasının önünü açarak yeni bir dalga başlatmıştır.

NFT (Non Fungible Token) Nerede Satılır?

Yukarıda da adı geçen CryptoKitties, 2017 senesinde NFT teknolojisindeki hizmet ve ürünleriyle NFT yaygınlığını başlattığından bu yana beş yıllık bir süreçte dev bir endüstri ortaya çıktı.

Sonrasında ise dijital çağın bu yeni değerlerinin alınıp satılabileceği birçok duruma uygun mecra ve pazaryeri ortaya çıktı. İşte eğer bir NFT’niz var ve satmak istiyorsanız, ya da ilk NFT’nize sahip olmak istiyorsanız şu marketlere göz atabilirsiniz:

• OpenSea
• SuperRare
• Nifty Gatewat

Eğer uzun vadeli bir yatırımla siz de gelecek nesillerinize dijital bir miras bırakmak istiyorsanız aldığınız NFT’nizi güvenle saklamak ve koleksiyon oluşturmak için Trust Wallet gibi kripto para cüzdanlarını kullanabilirsiniz. Bu sayede standart kripto paralarınız ve NFT’niz de tek cüzdanınızda toplanıyor.

NFT Kullanım Alanları

Sanatçıların eserlerinden NFT yaparak dijital markette satışa sunduklarını biliyor muydunuz? Çeşitli video, resim, ses veyahut gif ile oluşturdukları bu eserleri, artık eskimeye yüz tutacak olan sergi müzayedelerde göremeyecek olmak bizi biraz şaşırtabilir lakin NFT teknolojisi ile gelecek bize bunu vadediyor.

En büyük nft dijital marketlerinden biri olan opensea.com’da çeşitli eserler sergilenmekte ve satışa sunulmaktadır. Bu satışlar gerçekleştiğinde eser sahibine önce nft’den elde ettiği gelir gelir ardından eseri başka kişilere de satılıyorsa bu gerçekleşen satışlardan yüzde 5 ila 10 arasında komisyon kazancı elde edebilmektedir.

NFT’ler sadece sanat eserleri olarak değil şu şekilde bazı alanlarda da yaygın olarak kullanılmaktadır:

• Metaverse (meta evren) bazlı dijital oyunlar
• NFT şehirlerinde emlak yatırımları (“Metaverse (NFT) Arazi Nedir?” Makalemize bakabilirsiniz.)
• Sergi odaları kiralamak
• Etkinlikler ve konserler düzenlemek

Günümüzdeki NFT Sanat Eserleri

Sanat artık soyut düşüncelerin somut ögeleri olmaktan çıkıp soyut düşüncelerin elde tutulamayan soyut ögeleri olmaya doğru ilerlemektedir. Bundan sadece 40 yıl önce belki yıllar sürecek o tabloyu yapmak günümüzde artık çok zaman almamakta, renk kontrastını ayarlamak için paletteki renklerin birbirine karışması gerekmiyor çünkü dijital dünyada her şey hesaplandı ve size kolaylıklar sunmakta ve belki bundan 20 yıl sonra yapay zekaların yaptığı eserler bize daha güzel gelecek ve insanlar sanatın gerçek anlamını unutacaklardır.

NFT Piyasa Hacmi ve Değeri

NFT’lerin toplam piyasa değeri, geçtiğimiz son iki yılda neredeyse üç katına çıkarak 250 milyon dolar seviyelerine geldi.

Bu durum NFT meselesini ilk başta keşfederek yatırımlarını bu doğrultuda yapan yatırımcıların yüzlerini güldürdü.

2020 senesinin ilk aylarında yaklaşık 400 milyon dolarlık aylık satış hacmine zaten ulaşmış olan piyasa hacmi büyük bir artış ile 2021 yılında katlayarak toplam yaklaşık 7 milyar dolara çıkmasına yardımcı oldu.

Daha fazla NFT satışının yanı sıra, birçok dijitalleştirilmiş jetonun dolar değerindeki artışı, CryptoPunks'ın yüksek profilli satışları ve Beeple gibi sanatçıların on milyonlarca dolar getiren çalışmaları ile pazarın değerindeki artışa katkıda bulundu.

Bu noktada bir de finansal olarak hediyeleşme usulü transfer edilen NFT’leri henüz piyasa hacmine katamadığımızı belirtirsek potansiyel yükselişleri kestirmek daha kolay olacaktır.

Örneğin:

17 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın, Tesla ve SpaceX gibi teknoloji devi şirketlerin sahibi olduğu Elon Musk’a, telekonferans esnasında hediye ettiği Türksat 5B için oluşturulan dijital resimleri (NFT) ne kadar değerlidir satışa çıkarılana kadar bilemeyiz.

NFT bazı kaynaklarda “değiştilemez token” şeklinde de “değiştirilmesinin mümkün olmadığı” niteliği vurgulanarak ele alınmaktadır.

Dijital çağın derinden duyulan ayak sesleri dünyamıza NFT’lerin girmesiyle daha yakından hissedilir olmuştur. Bu noktada özellikle bazı NFT’lerin milyonlarca dolar üzerinden satılmış olması, dijital çağda iki önemli olgunun konumu bir kez daha göz önüne çıkardı: Dijital sanat ve dijital ekonomi.

Sadece sanat eserleri değil herhangi bir gayri menkul varlığının da blok zincire işlenebilmesi artık devasa bir sektör haline gelmiş durumda.

Siz de geleceğinizin en önemli gelir kaynağı (belki de) olabilecek bu yeni sektöre dair meraklandıysanız gelin birlikte mercek altına alalım.

İçindekiler

1. NFT (Non Fungible Token) Nedir?
2. NFT (Non Fungible Token) Nasıl Çalışır?
3. NFT (Non Fungible Token) Nerede Satılır?
4. NFT Kullanım Alanları
5. NFT Piyasa Hacmi ve Değeri

NFT (Non Fungible Token) Nedir?

NFT genel anlamda dijital bir varlığın veyahut ürünün eşsiz olduğu ve bu sebeple yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri (Blockchain) adlı dijital bir yapıda olan defterde depolanan veri birimidir.

Bu durumda NFT’yi daha iyi anlamak için maddeler halinde şunlar söylenebilir:

• NFT esasında en genel anlamıyla bir kripto para birimidir.
• Lakin bu anlamda; para birimi olarak başka formlara girmesi de onu daha değerli yapacak şekilde mümkündür.
• Blok zincir kripto paralarıyla aynı kriptografik işlem ve unsurlara sahiptir.
• Nihayetinde her NFT, belirli bir kıymete sahip olan ve nakite dönüştürülebilen sanal bir varlıktır.
• NFT formunda işlenebilen kıymetler; herhangi bir görsel unsur, sanat ürünü, web sayfası, video hatta tweetler ve sosyal medyada oluşturduğunuz hikâyeler bile olabilir.
• Bütün bu sanal değerler, gerekli koşulları içerdiğinde birer NFT olma niteliğine taşınabilir.
• NFT olgusunu standart bir yaklaşımla koleksiyon ürünü olma kıymeti ve niteliğine sahip olabilecek bir varlığın sanal mecraya aktarılması biçiminde betimleyebiliriz.
• 1990’lı yılların başından itibaren bir hayli popüler olan ve koleksiyon ürünü olarak toplanılan, oyun kartları, futbolcu kartları, taso gibi ürünler aslında bu “değer” niteliğinin ilk adımları sayılabilir.
• NFT’nin aynı teknolojide ortak olsa da coinlerden farklar barındırır; bütün NFT’ler özgün ve tekil bir tasarıma sahiptir.
• Haliyle bir coinin her birimi eşit değerdeyken NFT’ler her zaman farklı fiyatlandırılır.
• İlk NFT’ler 2015 yılında ortaya çıkmaya başlamıştır.

NFT (Non Fungible Token) Nasıl Çalışır?

NFT’yi anlamak ve üzerinden para kazanabilmek için illa bir NFT sanatçısı olmanız gerekmez. Bu nedenle NFT alım satımı yapmak, kiraya vermek ya da NFT emlak zengini olmak için sadece bu işin işleyişini bilmeniz yeterli olacaktır.

Kriptografi ya da kodlama bilmeniz elbette size daha çok para kazandırabilecektir. Bu doğrultuda işleyiş prensipleri şöyle aktarılabilir:

• Siz dijital sisteme bir veri olarak işlenen bir nesne yüklersiniz ve bu nesne artık orijinalliği ile tescillenir.
• Dijital sistem artık bu nesnenin blok zincirinde kayıtlı olduğunu bildiği için sahtecilik oranı yok denecek kadar azalmaktadır.
• Mesela siz para basacaksınız, bunun için gerekli tüm araç gereçlere sahipsiniz ve paranızı bastınız ama paranız sahte, sahte olmasına rağmen orijinal paradan hiçbir farkı yok ve banka sizin bastığınız parayı dahi kabul ediyor.
• Somut dünyanın aksine dijital dünyada NFT sayesinde bu kalpazanlığı yapmak imkansızdır çünkü her şey blok zincirine kayıtlı bir şekilde yürütülmektedir.
• NFT ile siz sadece tek kopya oluşturmakla kalmaz, isterseniz birden fazla kopya bile oluşturabilirsiniz.
• Ayrıca NFT’ler, sahibinin izni dışında kopyalanamaz ya da transferi yapılamaz.
• NFT’ler bu doğrultuda, çoğunlukla; CryptoKitties ekibinin çıkardığı Ethereum (ETH) blok zincirine entegre bir kod olan ERC-721 altında oluşturulur.
• Tabi bu standart ERC-721 koduna alternatif yeni geliştirilmiş ERC-1155 gibi seçenekler de mevcuttur.
• Bu alternatifler NFT’lerin farklı ağlar ve uygulamalar arasında rahatlıkla aktarılmasının önünü açarak yeni bir dalga başlatmıştır.

NFT (Non Fungible Token) Nerede Satılır?

Yukarıda da adı geçen CryptoKitties, 2017 senesinde NFT teknolojisindeki hizmet ve ürünleriyle NFT yaygınlığını başlattığından bu yana beş yıllık bir süreçte dev bir endüstri ortaya çıktı.

Sonrasında ise dijital çağın bu yeni değerlerinin alınıp satılabileceği birçok duruma uygun mecra ve pazaryeri ortaya çıktı. İşte eğer bir NFT’niz var ve satmak istiyorsanız, ya da ilk NFT’nize sahip olmak istiyorsanız şu marketlere göz atabilirsiniz:

• OpenSea
• SuperRare
• Nifty Gatewat

Eğer uzun vadeli bir yatırımla siz de gelecek nesillerinize dijital bir miras bırakmak istiyorsanız aldığınız NFT’nizi güvenle saklamak ve koleksiyon oluşturmak için Trust Wallet gibi kripto para cüzdanlarını kullanabilirsiniz. Bu sayede standart kripto paralarınız ve NFT’niz de tek cüzdanınızda toplanıyor.

NFT Kullanım Alanları

Sanatçıların eserlerinden NFT yaparak dijital markette satışa sunduklarını biliyor muydunuz? Çeşitli video, resim, ses veyahut gif ile oluşturdukları bu eserleri, artık eskimeye yüz tutacak olan sergi müzayedelerde göremeyecek olmak bizi biraz şaşırtabilir lakin NFT teknolojisi ile gelecek bize bunu vadediyor.

En büyük nft dijital marketlerinden biri olan opensea.com’da çeşitli eserler sergilenmekte ve satışa sunulmaktadır. Bu satışlar gerçekleştiğinde eser sahibine önce nft’den elde ettiği gelir gelir ardından eseri başka kişilere de satılıyorsa bu gerçekleşen satışlardan yüzde 5 ila 10 arasında komisyon kazancı elde edebilmektedir.

NFT’ler sadece sanat eserleri olarak değil şu şekilde bazı alanlarda da yaygın olarak kullanılmaktadır:

• Metaverse (meta evren) bazlı dijital oyunlar
• NFT şehirlerinde emlak yatırımları (“Metaverse (NFT) Arazi Nedir?” Makalemize bakabilirsiniz.)
• Sergi odaları kiralamak
• Etkinlikler ve konserler düzenlemek

Günümüzdeki NFT Sanat Eserleri

Sanat artık soyut düşüncelerin somut ögeleri olmaktan çıkıp soyut düşüncelerin elde tutulamayan soyut ögeleri olmaya doğru ilerlemektedir. Bundan sadece 40 yıl önce belki yıllar sürecek o tabloyu yapmak günümüzde artık çok zaman almamakta, renk kontrastını ayarlamak için paletteki renklerin birbirine karışması gerekmiyor çünkü dijital dünyada her şey hesaplandı ve size kolaylıklar sunmakta ve belki bundan 20 yıl sonra yapay zekaların yaptığı eserler bize daha güzel gelecek ve insanlar sanatın gerçek anlamını unutacaklardır.

NFT Piyasa Hacmi ve Değeri

NFT’lerin toplam piyasa değeri, geçtiğimiz son iki yılda neredeyse üç katına çıkarak 250 milyon dolar seviyelerine geldi.

Bu durum NFT meselesini ilk başta keşfederek yatırımlarını bu doğrultuda yapan yatırımcıların yüzlerini güldürdü.

2020 senesinin ilk aylarında yaklaşık 400 milyon dolarlık aylık satış hacmine zaten ulaşmış olan piyasa hacmi büyük bir artış ile 2021 yılında katlayarak toplam yaklaşık 7 milyar dolara çıkmasına yardımcı oldu.

Daha fazla NFT satışının yanı sıra, birçok dijitalleştirilmiş jetonun dolar değerindeki artışı, CryptoPunks'ın yüksek profilli satışları ve Beeple gibi sanatçıların on milyonlarca dolar getiren çalışmaları ile pazarın değerindeki artışa katkıda bulundu.

Bu noktada bir de finansal olarak hediyeleşme usulü transfer edilen NFT’leri henüz piyasa hacmine katamadığımızı belirtirsek potansiyel yükselişleri kestirmek daha kolay olacaktır.

Örneğin:

17 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın, Tesla ve SpaceX gibi teknoloji devi şirketlerin sahibi olduğu Elon Musk’a, telekonferans esnasında hediye ettiği Türksat 5B için oluşturulan dijital resimleri (NFT) ne kadar değerlidir satışa çıkarılana kadar bilemeyiz.